“Ja, het wordt een woontoren. Maar nee, het is zeker geen solitaire pilaar die zomaar uit het niets opduikt. Dat zou niet passen in Fabriekskwartier.” Dit zeggen Marc Reniers en Machiel Spaan, eigenaren van architectenbureau M3H uit Amsterdam. Zij storten zich vol overgave op een beeldbepalend landmark in Fabriekskwartier.
“Wat zo’n woontoren anders maakt dan een traditionele woning? Wat mij betreft zit hem dat naast een aantal technische aspecten vooral in de schaalniveaus,” zegt Marc. “Door zijn hoogte (naar verwachting een meter of vijftig) is hij op grote afstand zichtbaar. Daar wil je dan iets bijzonders mee doen. Maar sta je aan de voet, dan gaat het veel meer om de onderste verdiepingen. Daarom willen we die als het ware een spelletje laten spelen met de rest van de straatwand.”
Machiel wijst daarnaast op het typische woning- en bewonerstype dat in een toren wil wonen. “Bovenin leef je als het ware boven de stad, iets lager ‘zweef’ je boven de Piushaven. Woningen op de hogere verdiepingen stellen daarom andere eisen aan de buitenruimtes, het licht en het uitzicht dan de onderste lagen. Zo’n specifieke manier van wonen trekt een ander publiek aan dan bij grondgebonden woningen bijvoorbeeld.”
Specifiek voor deze plek
Triborgh Gebiedsontwikkeling vroeg M3H om een woontoren te ontwikkelen die onderscheidend is, maar ook meedoet met de dynamiek van Fabriekskwartier. Marc en Machiel zochten vervolgens naar een eigenzinnig ontwerp dat qua sfeer aansluit bij het industriële verleden van de Piushaven. Marc: “Mensen moeten zich afvragen: wat staat daar nu precies?” Het resultaat is een stoer markeringspunt dat binnen de geborgenheid van Fabriekskwartier één geheel vormt met de omgeving. Machiel: “Deze toren is specifiek voor deze plek gemaakt en kan daardoor ook alleen maar hier staan.”
Parel in de oester
Dergelijk maatwerk past bij Tilburg, daar zijn beide architecten het over eens. Marc loopt hier al een tijdje rond en deed meerdere projecten. Hij kent de stad een beetje, maar als buitenstaander valt een aantal dingen hem op. “Ik zie Tilburg als een verzameling van verschillende, karaktervolle plekken. Er zijn veel contrasten, zo kan een hoge toren zomaar naast een klein gebouwtje staan. Dat vind je nergens anders. Als architecten kijken we altijd hoe we de kwaliteiten van zo’n plek kunnen inzetten om er iets spannends en moois van te maken. Want ja, je kunt die Tilburgse structuur rommelig vinden, maar ook spannend. Aangeharkt is ook niet alles.”
Ook Machiel noemt de Tilburgse architectuur ‘spannend’. “Die typische verborgen achterafplekjes willen we ook in Fabriekskwartier laten terugkeren. Het past bij Tilburg, niets lijkt vooraf ontworpen maar gewoon zo gegroeid. Dat is vrijheid. Een ogenschijnlijk lelijke plek kan bij nader inzien zomaar de parel in een lelijke oester worden. Dat zou ik wel willen koesteren.”
Parkeeroplossingen
Naast de woontoren ontwikkelt M3H ook een parkeergebouw. Een project dat de nodige afstemming vraagt met andere architecten. Machiel: “Het oorspronkelijke plan voorzag parkeren op meerdere locaties in de openlucht. Maar dat vonden wij niets. Fabriekskwartier moet immers autoluw worden, dan wil je niet overal dat blik bij elkaar zien. Dus bedachten we een mooi gebouw voor gezamenlijk parkeren, met meerdere functies.” De huidige plannen voorzien dan ook in installaties in de kelder en op het dak komt een groene wereld. “Misschien wel met een fietsenstalling, fietsenmaker en gelegenheid voor sport en spel. Zo maak je van een noodzakelijk kwaad een gezellige plek waar ruimte is voor collectiviteit. Dat is immers waar we met z’n allen naar op zoek zijn,” vult Marc aan.
Succes van Fabriekskwartier
Tenslotte werpen Marc en Machiel een blik vooruit. Wat moet het grote succes van Fabriekskwartier worden? Marc hoopt dat mensen bij het zien van de woontoren denken: ‘Wat gebeurt daar? En dat ze vervolgens de oversteek maken naar Fabriekskwartier waar ze zich na allerlei doorgangetjes afvragen: “Hé, waar ben ik nu weer beland? Wat een mooie groene, luwe plek is het hier!“ Machiel wil het liefst heel veel verschillende, blije mensen zien “Eigenlijk gewoon Tilburg in het klein.”